Historia i dzieje usług spedycyjnych

Wydaje się, że spedycja to nowoczesny charakter działalności polegającej na organizowaniu przewozów towarów. Okazuje się jednak, że początki świadczenia takich usług sięgają XIII wieku, kiedy to stała się powszechna instytucja pozornego nabywcy. I, choć trudno w to uwierzyć, to zawód uprawiany dzisiaj przez tysiące ludzi z całego świata powstał po to, aby… uniknąć płacenia podatków celnych i przymusowych postojów. Poznaj bliżej historię spedycji.

Historia usług spedycyjnych – prawo składu i przymusu drogowego

W XIII wiek w średniowiecznej Europie zaczęto stopniowo wprowadzać prawo składu i prawo przymusu. Pierwsze było przywilejem handlowym, który otrzymywały miasta lokacyjne. Zgodnie z nim, kupiec przewożący towar, musiał zatrzymać się w mieście, przez które przejeżdżał i wystawić tam na sprzedaż to, co przewoził. Z kolei prawo przymusu drogowego nakładało na zajmujących się handlem obowiązek poruszania się ściśle określonymi drogami i płacenia w związku z tym podatków. Kupcy, aby uniknąć tego rodzaju obostrzeń, stworzyli instytucję pozornego nabywcy.

Przeczytaj również: Czym są usługi spedycyjne?

Była to osoba, która składała oświadczenie o nabyciu towaru. Jej zadaniem było wysłanie go na cudzy koszt, a także zaplanowanie całej trasy przewozu. W ten sposób materiał, już zakupiony, nie musiał być wystawiony na sprzedaż i składowany przez określony czas w mieście ani poruszać się ściśle określonymi drogami, na których istniała konieczność składania opłat. W ten sposób organizowano pierwsze przewozy towarowe, a pozorny nabywca pełnił funkcję współczesnego spedytora.

Lokomotywa parowa w transporcie

Kolejnym, przełomowym z punktu widzenia spedycji wydarzeniem, było wynalezienie lokomotywy parowej, co miało miejsce na początku XIX wieku. Wówczas pojawiły się podmioty działające podobnie jak te współczesne z branży TSL (transport-spedycja-logistyka), do których należy np. firma spedycyjna Maximus. Wówczas zajmowały się one planowaniem zorganizowanych transportów towarów o różnym przeznaczeniu i znacznej masie tak, aby mogły być przewożone do ważnych miast, ale nie tylko – również tych niewielkich, które potrzebowały zaopatrzenia. Gdy pojawiły się samochody, je także zaczęto wkrótce wykorzystywać w transporcie lądowym. Obecnie usługi spedycyjne są realizowane głównie przez pojazdy ciężarowe, ale także samoloty, statki i pociągi.