Co zrobić ze starymi podkładami kolejowymi?

Demontaż lub przebudowa linii kolejowych oznacza konieczność zagospodarowania pozostających po tym procesie drewnianych podkładów kolejowych. Jest to o tyle problematyczne, że do uodpornienia ich na działanie czynników zewnętrznych powszechnie przez lata stosowano kreozot, który zawiera związki o znacznej szkodliwości, grożące poważnym zanieczyszczeniem środowiska. Istnieją jednak technologie pozwalające na poradzenie sobie z jego obecnością.

Czym jest kreozot i dlaczego jest szkodliwy?

Budowa linii kolejowych wymaga użycia elementów, które pozwolą na właściwe wypoziomowanie i zamocowanie szyn, a podczas eksploatacji torowiska zadziałają jak amortyzator, niwelując wpływ przejeżdżających składów na podłoże oraz całą konstrukcję. W tym celu przez lata wykorzystywane były podkłady drewniane, które dla wydłużenia trwałości i odporności na czynniki zewnętrzne – inwazję szkodników, działanie grzybów lub opadów – impregnowano kreozotem produkowanym ze smoły węglowej. Choć środek ten wykazuje znakomite działanie, konserwując materiał przez okres sięgający 100 lat, to jednocześnie zawiera wiele substancji potencjalnie szkodliwych, w tym m.in. antracen, naftalen oraz fenole i krezole. Największym zagrożeniem będzie jednak benzo[α]piren, mający silne działanie rakotwórcze już w niskich stężeniach. Substancja ta może uwalniać się do gleby, w razie składowania podkładów na gruncie, przenikać do wód gruntowych, a także być emitowana do powietrza podczas ich spalania. Osoby i firmy, które dysponują podkładami, powinny więc przekazać je podmiotowi specjalizującemu się w odbiorze odpadów niebezpiecznych, który zadba o to, by zostały one zabezpieczone i właściwie unieszkodliwione.

Co można zrobić z podkładami kolejowymi?

Dzięki specjalnie opracowanym technologiom drewno zabezpieczane kreozotem może być skierowane do recyklingu po wypłukaniu tego związku, a następnie oczyszczeniu go preparatem zawierającym mikroorganizmy mogące metabolizować, a zatem rozłożyć zawarte w nim związki na prostsze, a przez to całkowicie bezpieczne. Firmą, która zajmuje się odbiorem substancji niebezpiecznych w tym podkładów kolejowych jest Eko-Jumir ze Śląska, oferująca również utylizację odpadów budowlanych, złomu i elektroniki, a ponadto transport odpadów i ich zagospodarowanie.